Wpływ rodziny na rozwój dziecka w wieku wczesnoszkolnym.
Dlaczego rodzina ma tak decydujący wpływ na rozwój dziecka?
Rodzina jest pierwszym środowiskiem, w którym dziecko przebywa. W niej się rodzimy, rozwijamy i żyjemy przez znaczą część naszego życia. Wzorce zaczerpnięte w rodzinie zapadają głęboko w świadomości dziecka, pozostawiają trwały ślad w jego osobowości na całe życie.
W pierwszych latach życia osobowość dziecka formuje się w sposób najaktywniejszy – za pośrednictwem postaw rodziców. Dziecko rozwija się wszechstronnie wtedy, gdy znajduje się pod opieką kochających i dbających rodziców. Są to postawy i działania, które sprzyjają rozwojowi głębi emocjonalnej i bystrej inteligencji. Stworzenie atmosfery szczęścia, miłości, zaufania i zrozumienia poprzez zaspokojenie potrzeb dziecka w rodzinie jest warunkiem prawidłowego rozwoju. Dziecko musi czuć, że rodzicom zależy na jego dobru. Jeśli dziecko jest odrzucone, niekochane, to wpływa to niekorzystnie na rozwój jego osobowości w sferze uczuciowej, na rozwój jego mowy, na sposoby zachowania, na zdolność porozumiewania się z otoczeniem, na efekty uczenia. W wieku przedszkolnym kształtują się podstawowe nawyki i sposoby zachowania, cechy osobowości i skale uczuć. Dlatego bardzo ważne jest zaspokajanie potrzeb psychicznych (poznawczych, społecznych, emocjonalnych) dziecka stanowiących fundament jego rozwoju.
W zaspokajaniu tych potrzeb największą rolę odgrywa rodzina, a przede wszystkim rodzice, którzy to jako pierwsi zaspokajają potrzeby dziecka. Od stopnia zrozumienia i zaspokojenia potrzeb dzieci przez rodziców zależy ich późniejszy rozwój umysłowy, emocjonalny i społeczny. Przez układ swoich relacji, poziom i atmosferę, jaką reprezentuje, opiekę, jakiej udziela dziecku, to właśnie rodzina decyduje o stopniu i poziomie uspołecznienia dziecka. W dużym stopniu, stosunek dziecka do szkoły, nauczycieli, jego samopoczucie wśród rówieśników zależą od cech osobowości, od postaw i warunków obcowania z ludźmi, zaszczepionych dziecku przez dom rodzinny. Współczesna rodzina jest podatna na wiele negatywnych wpływów otoczenia. Aby dziecko wyrosło na mądrego człowieka, rodzice powinni już od najmłodszych lat stosować odpowiednie metody wychowawcze. Przedszkole ma szanse uzupełniać oddziaływania wychowawcze domu rodzinnego, wspierać i pobudzać rozwój dziecka, jego zainteresowania i uzdolnienia. Wpływ rodziny na rozwój dziecka będzie tym korzystniejszy, im bliższe kontakty nawiążą ze sobą rodzice i nauczyciele. Zainteresowanie rodziców dzieckiem w wieku przedszkolnym jest bazą na której, można budować współpracę i współdziałanie dla dobra dziecka. Jednakże w procesie wychowania społecznego rola przedszkola jest nieco ograniczona, natomiast wpływ rodziny i środowiska rodzinnego jest dominujący. Przedszkole, a później szkoła wyposaża dziecko w system wartości, rozwija umysł, natomiast społeczną osobowość dziecka, jego motywację, w znacznej mierze kształtuje rodzina. Dziecko w przedszkolu zdobywa nowe doświadczenia, poznaje więcej nowych osób, ale powinno czuć, że zawsze jest dom, rodzina, w której jest bezpieczny. Dziecko, któremu rodzice wykazują mniej opieki lub w ogóle, może się załamać po względem rozwoju fizycznego, przyswajania wiedzy szkolnej, jak i pod względem rozwoju społecznego.
Wnioski: Rodzina ma ogromny wpływ na rozwój psychiczny, fizyczny i emocjonalny dziecka. To co „wyniesiemy” z domu będzie rzutować na całe dorosłe życie. Dlatego tak ważny jest okres dzieciństwa i relacje z rodziną, jakie się wtedy wytworzą. Rodzice swoimi postawami i sposobem traktowania dziecka mogą stymulować jego rozwój, ale też mogą spowodować, że dziecko nie zrealizuje w pełni dziedzictwa, które dostało w genach.